Ankara AR-GE harcamalarında lider

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılı Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Araştırması sonuçlarını açıkladı. 2023'te Türkiye'de araştırma ve geliştirme (AR-GE) faaliyetlerine yapılan harcamalar, bir önceki yıla kıyasla kayda değer bir artış göstererek 377,5 milyar liraya yükseldi. Bu artışla birlikte, ülkenin toplam AR-GE harcamaları, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 1,42'sine tekabül etti. 

MALİ VE MALİ OLMAYAN ŞİRKETLER ÖNDE
AR-GE harcamalarında en büyük payı %65,1 ile mali ve mali olmayan şirketler aldı. Yükseköğretim, %30’luk payla ikinci sırada yer alırken, kar amacı gütmeyen kuruluşlar ise genel devlet AR-GE harcamalarının %4,9’unu üstlendi.

AR-GE PERSONELİ SAYISI ARTIYOR 
2023 yılı itibarıyla Türkiye’de toplam 290.850 kişi, araştırma ve geliştirme alanında görev aldı. Bu sayı, tam zaman eşdeğeri (TZE) cinsinden büyük bir iş gücü oluşturdu. AR-GE personelinin büyük bir kısmı mali ve mali olmayan şirketlerde çalışırken, yükseköğretimdeki personel oranı da dikkat çekiciydi.

KADIN AR-GE PERSONELİNİN ORANI ARTIYOR
Kadınlar, AR-GE personelinin %34,1'ini oluşturuyor. Bu oran, yükseköğretimde %47,7’ye kadar çıkarken, mali ve mali olmayan şirketlerde ise kadın çalışanların oranı %27,8 olarak belirlendi.

EĞİTİM DÜZEYİNE GÖRE PERSONEL DAĞILIMI 
AR-GE personelinin %38,3'ü lisans mezunu, %31’i ise doktora veya eşdeğeri bir eğitim seviyesine sahip. Yüksek lisans, meslek yüksekokulu ve lise mezunlarından oluşan personel oranları ise sırasıyla %21,4, %4,9 ve %4,4 olarak belirlendi.

AR-GE HARCAMALARININ BÖLGESEL DAĞILIMI
AR-GE harcamalarında en yüksek paya sahip bölge, %29,7 ile Ankara (TR51) oldu. İstanbul (TR10) ve Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova (TR42) ise bu bölgeden sonra en yüksek harcamalara sahip iller olarak sıralandı. Bu bölgelerde toplam AR-GE harcamalarının büyük bir kısmı gerçekleştirildi.

YÜKSEK TEKNOLOJİ FAALİYETLERİNDE ÖNEMLİ ARTIŞ
AR-GE harcamalarının büyük bir bölümü yüksek teknoloji alanında yoğunlaştı. İmalat sanayisindeki AR-GE harcamalarının %47,5’i yüksek teknoloji sektöründe yapılan faaliyetlerden kaynaklandı. Bu durum, Türkiye’nin teknoloji odaklı AR-GE yatırımlarının arttığını gösteriyor.